ارتباط نرخ ارز با شاخص بورس مستقیم یا معکوس ؟

پس از یک هفته کاهش نرخ ها در بازار ارز و سکه طلا و افزایش ارزش سهام در بورس، هفته نخست تیرماه با همسویی بازارهای ارز و سهام همراه بود. این اتفاقی بود که پیش بینی آن چندان دشوار نبود اما لازم است نکاتی در باب آن ذکر شود

چرا بازارهای سهام و نرخ ارز همسو شدند؟

علت این که هم زمان با انتشار اخبار افت ارزش برابری هر دلار آمریکا تا 3 هزار تومان، بورس نیز در روز شنبه اول تیرماه با کاهش 370 واحدی ارزش شاخص کل خود روبرو شد، ایجاد نگرانی از کاهش درآمد و سودآوری بزرگان بورس بود. در این روز در حالی قیمت سهام دو صنعت مهم نفت و فلزات کاهش می یافت که ارزش سهام بانک ها، خودروسازان و تولیدکنندگان غذا، دارو، سیمان و ساختمان رشد می کرد اما آن چه برونداد بازار سهام در قالب شاخص کل است، تاثیر بیشتر دو صنعت مذکور است.

در حقیقت شاخص کل با فرمولی مورد محاسبه قرار می گیرد که به ازای اندازه و ارزش بازار یک شرکت، وزن آن در محاسبه شاخص متفاوت است گو این که نوسان منفی شرکتی چون فولاد مبارکه اصفهان گاه قادر است تاثیر مثبت رشد تمامی سهام صنایعی چون غذا، دارو و سیمان را از بین ببرد … در روز اول تیرماه نیز پروزن ترین شرکت های بورسی که عموما در دو صنعت نفت و فلزات متمرکز هستند، کاهش قیمت داشتند و شاخص کل را نیز با خود همسو کردند. علت این کاهش اما به صادرات محور بودن آن ها بازمی گردد که کاهش نرخ ارز را به ضرر سودآوری شان می نماید. همچنین قیمت اکثر مواد خامی چون انواع محصولات فولاد، مس، آلومینیوم و فرآورده های نفتی و پتروشیمی در بورس کالا تعیین می شود و قیمت ها در این بازار تابع بازار جهانی است. بنابراین در این مورد نیز کاهش قیمت ارز به زیان قیمت داخلی این مواد است.

شاخص بورس وابسته به قیمت ارز ؟

این انتظار وجود ندارد که همسویی بازار ارز و بورس برای طولانی مدت ادامه یابد که دو دلیل مهم می توان برای آن ذکر کرد: در ابتدا باید گفت که ارزش سهام صنایع گوناگون به جز دو صنعت نفت و فلزات در حال افزایش است که بعضا از کاهش نرخ ارز سود می برند و این اتفاق می تواند وزن این شرکت ها را در کل بورس بهبود بخشد. بنابراین تاثیر آن ها بر شاخص کل نیز افزایش خواهد یافت در حالی که کاهش یا ثبات قیمت سهام در صنایع نفت و فلزی، از تاثیر آن ها بر شاخص می کاهد …

دلیل دیگر اما این است که کاهش نرخ ارز در تبعیت از شرایطی رخ داده که آینده اقتصادی و سیاسی کشور را روشن تر و امیدوارتر کرده است. در شرایط بهبود اوضاع اقتصادی، رونق تولید، افزایش سرمایه گذاری و کاهش تورم، این بازار سرمایه است که به بهترین بازار از دید جامعه و سرمایه گذاران بدل می شود و این به معنای افزایش قیمت سهام است. این افزایش به سهام نفت و فلزات نیز تسری می یابد گرچه حتی سودآوری آن ها کاهش یابد. همچنین با بهبود اوضاع سیاسی و اقتصادی، تحریم ها کم می شود که به سود تسریع در اجرای پروژه های عظیم فلزی و نفتی است و قدرت چانه زنی این صنایع برای فروش گران تر و بهتر محصولات در بازارهای جهانی، بهبود می یابد. رونق فعالیت های اقتصادی نیز تقاضا برای مواد خام را رشد می دهد که باز هم به سود این دو صنعت است. بنابراین ارزش سهام این صنایع پس از گذر از این شرایط نه چندان بادوام، رشد خواهد کرد و تاثیر خود را بر رشد ارزش بورس خواهد گذاشت.

ارتباط نرخ ارز با شاخص بورس

تحلیل بازار ارز البته در حیطه مطلب بورسی موجود نیست اما به نظر نمی رسد ما با افت بلندمدت قیمت ارز روبرو باشیم. واقعیت این جاست که چشم انداز سیاسی و اقتصادی بهبود یافته اما هنوز در عالم واقع نه روابط با جهان بهتر شده، نه تحریم ها کاهش یافته و نه اوضاع اقتصادی داخل رو به بهبود رفته است. در حقیقت افت نرخ ارز حاصل ترس دارندگان آن است که عموما از افراد عادی هستند و با انگیزه کسب بازدهی از آن و یا ترس از افت ارزش پول ملی، اقدام به خرید ارز کرده بودند. این جو بیشتر روانی است و عرضه در این بازار را تقویت کرده است.

پیش بینی قیمت سهام و شاخص بورس ، نرخ ارز و قیمت سکه طلا

این شرایط برای میان مدت نمی تواند ادامه یابد چون هم دولت با مشکل نقل و انتقال ارز روبرو است و هم کماکان واردات برای تنظیم بازارها ادامه دارد. همچنین باید دقت داشت دولت نمی تواند پشتیبان کاهش قیمت ارز در میان مدت باشد و موظف است مطابق واقعیت های اقتصادی کشور، سیاست های پولی و ارزی را تنظیم کند. به این ترتیب تثبیت قیمت ارز در نرخ های پایین تر تنها در سایه کنترل بلندمدت تورم، تقویت تولید داخلی، بهبود روابط با جهان و کنترل سیاست های واردات و صادرات امکان پذیر است که این رخدادها گاه نیاز به سال ها زمان دارد. بنابراین بزرگان بورسی نیز نگران اوضاع موجود در بازار ارز نیستند و ارزش صنایع صادرات محور را با کاهشی بلندمدت روبرو نمی بینند.