توسعه و رونق بازار، آری یا نه؟

سال‌هاست که اهالی صنف رایانه یا‌‌ همان آیتی هنگام فرا رسیدن زمان برگزاری نمایشگاه الکامپ بر سر یک دوراهی به نام شرکت یا عدم شرکت در نمایشگاه قرار می‌گیرند. صرف نظر از پارامترهای متعددی که هر شرکت برای اتخاذ این تصمیم ملاک عمل قرار می‌دهد، یک عامل و آن هم هزینه شرکت در این نمایشگاه دغدغه مشترک همه متقاضیان است.

نحوه محاسبه اجاره غرفه به صورت ارزی ریالی سال‌هاست مشکلات و ابهامات فراوانی را پیش روی اعضای این صنف قرارداده است. مبنای نه چندان شفاف و واقع بینانه این تصمیم که سال‌ها پیش و در شرایط خاص و تحت تأثیر نوعی تفکر اقتصادی حاکم در آن زمان اتخاذ شده حتی در زمان خودش هم قانع کننده نبود، چه رسد امروز با شرایط بسیار خاص و تحولاتی که در همه عرصه‌ها رخ داده است. امروزه هیچ کس نمی‌تواند حتی یک دلیل ولو کوچک و ساده برای درستی این تصمیم بیاورد و عمده نفع این تصمیم درآمد سرشاری است که نصیب شرکت سهامی نمایشگاه‌ها می‌نماید. از نتایج ناخوشایند این تصمیم نیز می‌توان به ایجاد رانت برای عده‌ای خاص اشاره کرد که تحت عنوان تولید داخلی اقدام به اجاره غرفه‌های بسیار بزرگ با هزینه ناچیز و سپس عرضه کالای خارجی تحت عنوان تولید داخل می‌کنند. از سوی دیگر شفاف نبودن ضوابط اجرای این مصوبه و واگذاری اجرای آن به کار‌شناسان شرکت نمایشگاه‌ها راه را برای سوء استفاده و اعمال روش‌های سلیقه‌ای به نفع یکی و به ضرر دیگری باز می‌کند. این نه به نفع تولید کشور است، نه به نفع صادرات است و نه کمکی به وارد کننده می‌نماید. اگر هدف از این تصمیم این بوده که شرکت‌های خارجی با اهرم افزایش هزینه غرفه، حداقل مشارکت در نمایشگاه را داشته باشند که در هدف گذاری بیراهه رفته‌ایم! اگر هدف این بوده که با ایجاد فضای رقابت ناعادلانه عرصه را برای کسانی که کالای با برند غیر ایرانی می‌فروشند، در مقابل رقیب وطنیشان تنگ کنیم که الان عرصه بر یکی تنگ شده و اثری از دیگری نیست و اصلاً رقابتی وجود ندارد! اگر هدف این بوده که تولید داخلی رونق بگیرد که با کمال تأسف شاهد به حداقل رسیدن تولید این تجهیزات در کشور هستیم و اگر صادرات را هدف گرفته بوده که آمار گویا‌ترین پاسخ است. در شرایط فعلی که حلقه تحریم‌ها تنگ‌تر از همیشه شده و رکود اقتصادی و تبعات آن همه دنیا و بالتبع ایران را فرا گرفته و رمق چندانی برای فعالین صنفی باقی نماینده است، لزوم چابکی و چالاکی در اتخاذ تصمیمات درست و اصلاح تصمیمات اشتباه بیش از هر زمان دیگری حس می‌شود. واقع بین باشیم، با کدام منطق فکر می‌کنیم هزینه شرکت در نمایشگاه الکامپ باید در حد نمایشگاه‌های درجه یک دنیا باشد؟ چند بازدیدکننده را از خارج از مرز‌ها به الکامپ آورده‌ایم؟ چند شرکت صاحب تکنولوژی خارجی بین‌المللی در نمایشگاه‌های الکامپ قبلی حضور داشته‌اند؟ در مقایسه با نمایشگاه‌هایی مثل سبیت و کامپیوتکس و حتی جیتکس کدام مزیت رقابتی را برای الکامپ ایجاد کرده‌ایم که روز به روز بر سختی شرکت در این نمایشگاه می‌افزاییم؟ نمایشگاه الکامپ از بسیاری جهات با سایر نمایشگاه‌ها از جمله فرش و صنعت ساختمان و نفت و لوازم خانگی و شیرینی و شکلات متفاوت است. شرایط تجارت و کسب و کار این صنعت در دنیا متحول شده. امروزه کسی برای بازدید از آخرین فناوری روز آیتی دنیا منتظر نمایشگاه الکامپ نمی‌نشیند، مراکز تجاری کامپیو‌تر تبدیل به نمایشگاه‌های دائمی این محصولات شده‌اند و حتی از نمایشگاه‌ها جلوترند! ابزارهای تبلیغاتی عوض شده و به جای تبلیغات در فضای نمایشگاهی، تبلیغات در فضای مجازی جایگزین شده است. در چنین شرایطی یک حساب و کتاب ساده به ما حکم می‌کند نگاهمان را به این نمایشگاه عوض کنیم، هزینه آن را به شدت کاهش دهیم و کیفیت و شرایط حضور در آن را به نحو محسوسی ارتقا دهیم تا انگیزه مشارکت برای شرکت‌های داخلی و خارجی فراهم شود، و اگر این تصمیم را شجاعانه و به سرعت نگیریم، شک نکنید که با افت شدید کیفیت این نمایشگاه مواجه خواهیم شد. شرایط اعلام شده از سوی سازمان نظام صنفی برای برگزاری الکامپ هفدهم حداقل شرایطی است که در صورت عدم تحقق آنچه سازمان نظام صنفی بخواهد و چه نخواهد قادر به برگزاری موفق آن نمایشگاه نخواهد بود. توجه به مشکلات و موانع موجود از جمله زمان تعیین شده جهت برگزاری نمایشگاه (۱۳ محرم) و حل معضل ارزی ریالی با واقع بینی و توجه به شرایط روز و استرداد تضمین حسن انجام معامله که از جیب اعضای صنف برداشته و به حساب شرکت نمایشگاه‌ها واریز شده، مواردی هستند که به حق و به نمایندگی از کل جامعه صنف مطالبه شده‌اند. بی‌توجهی به این درخواست‌های موجه و منطقی نتیجه‌ای جز توقف برگزاری الکامپ توسط سازمان نظام صنفی و افول این نمایشگاه را در پی نخواهد داشت. امیدوارم مسئولین وزارت صنعت و تجارت، سازمان توسعه تجارت، شرکت نمایشگاه‌ها و دیگر ارگان‌های تأثیرگذار هرچه سریع‌تر اقدام به رفع موانع ایجاد شده نمایند تا برگزاری موفق این نمایشگاه امکان پذیر گردد.