پروندهای بزرگتر از فساد سه هزار میلیارد تومانی؛ سلطان بازار پتروشیمی بازداشت شد
فارس نوشت: به تازگی یکی از نهادهای امنیتی با حکم دستگاه قضایی، یکی از مدیران ارشد تجارت محصولات پتروشیمی را به اتهام سوءاستفاده گسترده مالی بازداشت کرده است.
فارس نوشت: به تازگی یکی از نهادهای امنیتی با حکم دستگاه قضایی، یکی از مدیران ارشد تجارت محصولات پتروشیمی را به اتهام سوءاستفاده گسترده مالی بازداشت کرده است.
بر اساس احكام اوليه دادگاه به جز مه آفريد امیرخسروي، سه تن ديگر از جمله مشاور حقوقی وي، مدیر مالی شرکت سرمایهگذاری امیر منصور آریا و ريیس شعبه بانک صادرات گروه ملی فولاد به اعدام محكوم شدند. در اين بين حبس ابد، رد مال، جزای نقدی، انفصال موقت از کار در ادارات دولتی و حبسهاي 7 تا 20 ساله مجازات ديگر متهمان دخيل در اين پرونده بود.
گروه سياسي- در حالي که حکم پرونده جنجالي «اختلاس بزرگ » در مرحله تجديد نظر است يکي از مهم ترين متهمان اين پرونده که شايد به لحاظ موقعيت در باند متهم به اختلاس بتوان او را «معاون اختلاس بزرگ» به شمار آورد، به همراه محمودرضا خاوري مديرعامل فراري بانک ملي، توانست فعلا از چنگال عدالت فرار کند و مقيم خارج از کشور شود.
مهرگان اميرخسروي، برادر سوم مه آفريد و از نظر تصميمگيريهاي اقتصادي نفر دوم در اين خانواده است که به گفته قاضي رسيدگي کننده به اين پرونده در خارج از کشور به فعاليتهاي مجرمانه خود ادامه ميدهد.
دنیای اقتصاد – خسرو یعقوبی : فعاليتهاي مجرمانه متهم رديف دوم
روز گذشته جزئيات فعاليتهاي مجرمانه اين متهم که به خارج از کشور گريخته است از سوي قاضي سراج تشريح شد.
ناصر سراج قاضي پرونده فساد 3 هزار ميليارد توماني در گفتوگو با فارس، درباره متهمان فراري پرونده فساد 3 هزار ميلياردي گفت: اين فساد يک کار باندي بوده است. وي افزود: زماني که يک جرم به صورت باندي رخ ميدهد بايد به اين نکته توجه داشت که اقدامات همه افراد از آبدارچي تا مدير باند همه در راستاي تکميل فرايندهاي يکديگر است.قاضي شعبه اول دادگاه انقلاب گفت: با اين توصيف بايد گفت مهرگان خسروي متهم فراري پرونده و برادر متهم رديف پرونده هم مشابه ديگران از اعضاي باند بوده است. ادامه مطلب
سایت الف، وابسته به احمد توکلی در یادداشتی زیر عنوان «چرا افکار عمومی از اعدام زورگیران خشن خوشحال نشد؟» با اشاره به اعدام دو زورگیر تهرانی نوشت: هر چند توقع میرود افکار عمومی از دستگیری، محاکمه و اعدام سریع این دزدان مسلح حمایت کنند؛ اما به نظر میرسد شهروندان از اعدام این دو جوان چندان هم خشنود نیستند.
الف میافزاید: نکتهای که برخلاف همیشه این بار مردم را شاد نکرد این سوال مهم بود که چرا متهمان سرشناس و قدرتمند مشمول سرعت در محاکمه و اجرای حکم نمیشوند؟ چرا رسیدگی به پرونده رشوهگیران دانه درشت از شهرام جزایری و مه آفرید امیر خسروی اینقدر به درازا میکشد؟
امکان تقلب به صفر میرسد
وزیر امور اقتصادی و دارایی از اعمال محدودیت هایی در گشایش ال سی های داخلی و ریالی خبرداد و با بیان اینکه یک طرف ال سی ها دولت خواهد بود تا امکان تقلب به صفر برسد، گفت: اختلاف 200 تومان برای نرخ دلار در بازار نامناسب بوده و تعدد نرخها مورد پذیرش نیست.
دانش روز – خسرو یعقوبی : به گزارش مهر سیدشمس الدین حسینی امروز در حاشیه نشست شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در مورد استیضاح خود در مجلس گفت: استیضاح فرآیند و سازو کار قانونی است، نتیجه استیضاح قانون است تا زمانیکه در آن تجدید نظر شود. هم به استیضاح، استیضاح کنندگان و نتیجه آن باید احترام گذاشت.
رئیس شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در مورد تعیین معاون جدید امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد عنوان کرد: 50 درصد این قضیه به من مربوط می شود و 50 درصد دیگر افرادی هستند که انتخاب می شوند، با افرادی در این زمینه صحبت کردم اما معذوریت هایی داشتند و قبول نکردند. اما به هر حال معاون بانکی انتخاب خواهد شد.
نرخ ارز
وزیر امور اقتصادی ودارایی در مورد چند نرخی شدن قیمت دلار گفت: مسئول تنظیم بازار ارز بانک مرکزی است و قطعا همه خواستار استقلال بانک مرکزی هستند، دولت دغدغه های خود را در این زمینه به بانک مرکزی اعلام کرده است.
سخنگوی اقتصادی دولت با بیان اینکه اختلاف 200 تومان برای نرخ ارز در بازار مناسب نیست، افزود: دغدغه دولت این است که فاصله نرخ دلار کاهش یابد، در عین حال تعدد نرخها مورد پذیرش نیست و باید این موضوع را بانک مرکزی مدیریت کند، البته باید به بانک مرکزی فرصت بدهیم که تعدد و فاصله نرخها را از بین ببرد.
وی تصریح کرد: بانک مرکزی نیازهای واردکنندگان و حوالجات را با نرخ 1080 تومان پوشش می دهد، اما برخی از نیازها کاذب است، بنابراین در دولت به این موضوع پرداخته خواهد شد، همچنین من به عنوان عضو شورای پول و اعتبار خواستار بررسی وضعیت نرخ دلار در شورای پول و اعتبار خواهم شد.
جلسه شورای گفتگو
حسینی در مورد جلسه امروز شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی گفت: در بند 28 قانون بودجه سال 90 پیش بینی شده است که بانکها می توانند بدهی بنگاههای تولیدی مشکل دار را تا 5 سال امحال کنند و جرایم دیرکرد آنها بخشوده شود.
وی از ابلاغ دستورالعمل جدید بانک مرکزی در این زمینه خبرداد و افزود: براین اساس بنگاههایی که دچار حوادث، وقایع و مشکلات ناخواسته شده و یا شرکتهایی که از دولت طلب کار هستند، بانکها می توانند با آنها همکاری کنند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به گزارش ارائه شده توسط رئیس کل بانک مرکزی در جلسه امروز شورای گفتگو اظهارداشت: 19 هزار و 500 قرارداد در استای بند 28 قانون بودجه سال 90 با حجم 2 هزار و 640 میلیارد تومان منعقد شده و این مبلغ امحال شده است.
وی با اشاره به فعالیتهای اقتصادی بخش خصوصی و تعاونی کشور و گزارشات ارائه شده توسط آنها به شورای گفتگو عنوان کرد: قرار شد که کمیته مشترک برای به حداقل رساندن تبعات تحریم اقتصادی تشکیل شود.
ال سی های داخلی
سخنگوی اقتصادی دولت در بخش دیگری از سخنان خود در مورد ال سی ها گفت: ال سی های صادر شده توسط گروه آریا با تخلف صورت گرفته بود و در برخی از موارد بانک صادرات وثیقه ای در قبال ال سی ها دریافت نکرده و اموال متقلبانه بوده است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: شورای پول و اعتبار حدود یک ماه پیش به این جمع بندی رسید که در حوزه ال سی های داخلی با برخی کاستی های مقرراتی و زیرساختی مواجه هستیم و باید در استفاده از ال سی های ریالی و داخلی جانب احتیاط را رعایت کنیم.
سخنگوی اقتصادی دولت گفت: ال سی های داخلی و ریالی فعلا محدود می شود به اینکه یک طرف ال سی ها دولت باشد تا امکان تقلب به صفر برسد اما این امر به این مفهوم نیست که دولت از منافع ال سی ها بهره مند می شود بلکه بخش خصوصی از این منافع مرتفع خواهد شد.
وی تصریح کرد: قرار شد که بانک مرکزی تا پایان امسال مقررات و مراقبت های لازم را در این زمینه تدوین کند و به شورای پول و اعتبار ارائه کند تا محدودیتها لغو و یا به حداقل کاهش یابد. بررسی ها حکایت از این دارد که کارکرد ال سی های داخلی و ریالی زیاد نیست.
حسینی از برنامه تقویت نظارت بانک مرکزی، کنترلهای داخلی بانکها و استفاده از توان حسابداران رسمی برای افزایش دقت خبرداد.
برنامه اصلاح قیمت نداریم
وزیر امور اقتصادی ودارایی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد پیش بینی درآمد 54 هزار میلیارد تومانی دولت از محل اصلاح قیمتها و کسری بودجه گفت: تمام درآمد پیشبینی شده ناشی از افزایش قیمتها نیست.
وی با بیان اینکه برنامهای برای اصلاح قیمتها در سال جاری نداریم، اما این امر به معنای عدم اصلاح قیمت تا پایان سال جاری نیست، تصریح کرد: هدف پرداخت به صورت سازوکار تخصیص بودجه در بخش کسری بودجه است که البته تاکنون این هدف محقق نشده است.
مسوول فساد مالي اخير در بيانيهاي رسمي معرفي شد.
نامه محمد جهرمي مديرعامل معزول بانك صادرات به محمود بهمني درباره دلايل وقوع فساد مالي بزرگ به سكوت بانك مركزي پايان داد؛ بانك مركزي با صدور بيانيهاي رسمي اعلام كرد: مسووليت اين تقصیر نابخشودني که منجر به بروز فساد مالي اخير شد، متوجه شخص مديرعامل بانك صادرات است. در جوابيه صريح بانك مركزي با اشاره به برخي ابلاغيهها در تقويت كنترل داخلي بانكها و تاكيد بر اين عامل نظارتي در جلوگيري از تخلفها خطاب به جهرمي آمده است: به جاي فرافکنی و گرفتن انگشت اتهام بهسوي ديگران، در رابطه با عدم تبعیت از دستورات بانک مرکزي پاسخگو باشيد. بانك مركزي ريشهيابي جهرمي در نامه ارسالي را غيركارشناسي و ناشي از ناآشنايي با وظايف اين بانك دانسته است. به اعتقاد بانك مركزي در زمان جهرمي براي تقويت كنترل داخلي بانك صادرات نه تنها گامي برداشته نشده بلكه اين سيستم روبه اضمحلال نيز حركت كرده است. در بيانيه بانك مركزي، با اشاره به دوران وزارت كار جهرمي، از ماجراي بنگاههاي زودبازده نيز ياد شده و وامهاي پرداختي به اين بنگاهها مصداق نوعي تحميل به شبكه بانكي معرفي شده است.
بانك مركزي در جوابيهاي نسبت به نامه تدوين شده محمد جهرمي خطاب به رييس كل بانك مركزي واكنش نشان داد. هفته گذشته محمد جهرمي سومين نامه خود را خطاب به رييس كل بانك مركزي تنظيم كرد.
نامه اول او كلي و خطاب به مردم بود در نامه دوم علي لاريجاني رييس مجلس خطاب قرار گرفت و در نامه سوم در چهار بند اشكالات موجود در بحثهاي نظارتي را براي بهمني شرح داد و در جهت اصلاح وضعيت پنج راهكار بيان كرد. آنچه از نامه جهرمي بر ميآمد مقصر بودن بانك مركزي و ديگر بانكهاي تنزيل كننده در جريان تخلف بزرگ بود. او در اين نامه نيز خود را تبرئه از هر گونه قصوري نشان داده است. بانك مركزي در واكنش به اين نامه در 9 بند به ادعاهاي طرح شده از سوي جهرمي پاسخ داده است. متن نامه تنظيمي از سوي بانك مركزي صريح است به طوري كه در برخي بندها مديرعامل سابق بانك صادرات را متهم به قصور و مسووليت اصلي در اين تخلف را متوجه وي ميداند. محمد جهرمي در واكنش به جوابيه بانك مركزي ابراز تاسف كرده است و به ايسنا گفت: اگر مسوولان بانك مركزي، در مجموعه سيستمهاي نظارتي خود مشكلي نميبينند و ميخواهند همانند گذشته سر خود را در برف نگهدارند بلامانع است. جهرمي تاكيد كرد: با ادامه روند فعلي، مسوولان بانك مركزي بايد پاسخگوي مردم در سوءاستفادههاي احتمالي آتي باشند.
متن نامه بانك مركزي كه از سوي سايت رسمي اين نهاد منتشر شده به اين شرح است: روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: بااشاره به مطلب مندرج در برخی از رسانههای مورخ 15/08/1390 تحت عنوان «سومین نامه جهرمی منتشر شد» در خصوص نامه آقاي جهرمي، مديرعامل سابق بانک صادرات ايران، خطاب به رييسکل محترم بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران در رابطه با سوء استفاده اخير در شبکه بانکي کشور، مراتب به شرح ذيل جهت تنوير افکارعمومي به استحضار ميرسد:
1. در رابطه با آسيبپذير بودن نظام بانکي کشور به اطلاع ميرساند؛ درجه آسيبپذيری هر سيستم به ميزان کارآيی و اثربخشی ابزارهای کنترل داخلي آن سيستم بستگي دارد. سيستم کنترل داخلي شامل کليه اقداماتي است که براي حصول اطمينان نسبي از اجراي صحيح امور و مطابقت آن با مقررات و سياستهاي موسسه تجاري صورت ميگيرد. به عبارت ديگر، سيستم کنترل داخلي شامل سياستها و روشهايي است که به منظور محافظت از داراييها در برابر اتلاف، سوءاستفاده و تقلب و نیز افزايش دقت و قابليت اتکاي مدارک حسابداري و قابليت اعتماد گزارشهاي مالي، حصول اطمينان از رعايت خطمشيها، دستورالعملها و تصميمات مديريت در عمل، ارزيابي عملکرد کليه قسمتهاي واحد تجاري و افزايش کارآيي عمليات، طراحي و پيادهسازي ميشود. حدود و وسعت اعمال کنترلهاي داخلي به اندازه، نوع فعاليت و ساير عوامل موثر در امور هر واحد تجاري بستگي دارد. طراحي و پيادهسازي سيستم کنترل داخلي متناسب با حجم فعاليت، امکانات و شرايط هر بانک از وظايف اصلي و اوليه مديريت عامل همان بانک است. تاکنون هيچيک از بانکهاي مرکزي کشورهاي مختلف دنيا سيستم کنترل داخلي واحدي را براي تمامي بانکهاي فعال در آن کشور تهيه و ابلاغ نكردهاند. وظيفه بانکهاي مرکزي، ارائه رهنمود لازم در ارتباط با چارچوب کلي کنترل داخلي بوده و اين مورد نيز از سوي این بانک، طي بخشنامه شماره مب/1172 مورخ 31/3/1386 به کليه بانکها ابلاغ شده است. بنابراين ريشه آسيبپذيری برخي بانکهاي کشور را ميتوان در نظام کنترل داخلي حاکم بر آن بانکها جستوجو كرد که اين مهم نيز از وظايف اوليه و اصلي بالاترين مقام اجرايي آن بانکها است. لذا مدیر سابق بانک صادرات بايد بهجاي ريشهيابي غيرکارشناسانه که ناشی از عدم اطلاع کامل از وظایف قانونی بانک مرکزی است، به اين سوال مهم پاسخ دهند که در طول مدت تصدي ايشان در سمت مديرعاملي بانک صادرات ايران به عنوان مقام مسوولي که اختيار و توان لازم را در خصوص طراحي و پيادهسازي کنترل داخلي کارا داشتهاند، چه اقدام يا اقداماتي را جهت تقويت کنترل داخلي بانک صادرات انجام دادهاند؟ متاسفانه نه تنها شواهد موجود و فساد مالي اخير بيانگر عدم اقدام موثر در این زمینه است، بلکه سيستم کنترل داخلي موجود نيز در طول این دوره به سمت و سوی اضمحلال حرکت كرده است.
2. درخصوص فقدان راهکارهاي مناسب و اثربخش در کنترل تسهيلات اعطايي، بايد توجه داشت که مديرعامل و هيات مديره هر بانک در اعطاي تسهيلات به اشخاص مختلف صاحب اختيار بوده و در قبال آن مسووليت کليه تصميمات ماخوذه را بر عهده دارد. يکي از موضوعات بسيار مهم در کنترل تسهيلات اعطايي، موضوع اعتبارسنجي مشتريان است. در اين مقوله نيز بانک مرکزي صرفا سياستهاي کلي را به بانکها ابلاغ و از دخالت در امور داخلي آنها خودداري ميکند. زیرا در غيراينصورت اين بانک متهم به دخالت در اختيارات و وظايف داخلي بانکهاي عامل ميشود. بنابراين از آنجايي که بانکها بهصورت مستقيم با مشتريان خود سروکار دارند، موظفند مشتريان خود را اعتبارسنجي كرده و به هر يک از آنان متناسب با توان، حد اعتباري و کيفيت وثايق وي تسهيلات اعطا نمايند، لذا احاله مسوولیت کمکاری و قصور به دیگران امری بسیار مذموم و غیراخلاقی است!
3. در ارتباط با فقدان سامانه کارآمد در بانک مرکزي، در شناسايي و نظارت بر تسهيلات کلان، جهت تنویر افکار عمومی و مزید اطلاع مسوولان ذیربط و نویسنده نامه، بخشي از مقررات موجود در اين زمينه که بيانگر وجود چنين سامانههايي در بانک مرکزي است به شرح زير ارائه ميگردد:
به استناد مفاد بخشنامههاي ابلاغي متعدد به شبکه بانکي کشور، از جمله بخشنامه شماره طب/291 مورخ 3/4/1386 و بخشنامه شماره 64803/90 مورخ 23/3/1390، بانکها موظفند؛ کليه اطلاعات مربوط به تسهيلات و تعهدات خود را به سامانه بانک مرکزي ارسال كنند.
طبق مفاد بخشنامههاي شماره طب/291 مورخ 3/4/1386، طب/417 مورخ 12/5/1387 و شماره 84398/89 مورخ 22/4/1389، بانکها موظفند هنگام اعطاي تسهيلات يا گشايش اعتبار اسنادي، وضعيت اعتباري مشتري را از سامانه بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران استعلام كنند. بنابراين در رابطه با موضوع مورد بحث هم ضابطه لازم و هم سامانه فعال در خصوص اعلام يا استعلام تسهيلات و تعهدات در بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران وجود دارد. لیکن آنچه بسيار واجد اهميت است، ناديده گرفتن اين مقررات توسط بانکهاي ذيربط از جمله بانک صادرات ايران است. متاسفانه در سوءاستفاده اخیر، مدیریت وقت بانک صادرات، در طراحي سيستم کنترل داخلي مناسب و انتصاب افراد نالايق در سطوح مياني و عملياتي مديريت آن بانک، نه تنها در مرحله گشايش اعتبار اسنادي از سامانه اطلاعاتي بانک مرکزي استعلام نکرده، بلکه اطلاعات مربوط به اعتبارات اسنادي گشايش يافته را نيز به اين سامانه ارسال ننموده است!! لذا بانک صادرات ايران به عنوان اولين خطاکار و ناقض مقررات مذکور بوده و مسووليت اين تقصیر نابخشودني که منجر به بروز فساد مالي اخير شده است، متوجه مدیریت وقت بانک مذکور و شخص مدیرعامل به عنوان مدیراجرایی هیات مدیره است.
4. درخصوص طراحي و تعبيه موارد امنيتي روي LC چند نکته مهم وجود دارد: اول؛ آيا اصولا طراحي چنين موارد امنيتي که مدنظر جناب آقاي دکتر جهرمي است در خصوص اعتبار اسنادي خارجي که اطمينان طرفين اعتبار کمتر است وجود دارد يا خير؟ دوم؛ در صورت ضرورت وجود چنين موارد امنيتي، مسووليت آن به عهده صادرکننده اسناد مذکور یعنی همان بانکهاي عامل است. سوم؛ مدیریت عالی بانک صادرات ايران با علم به عدم وجود چنين موارد امنيتي چگونه اجازه گشايش اين حجم از اعتبار اسنادي داخلي در حوزه مديريت تحت امر خود را دادند و چرا در اين زمينه در زمان تصدي خود به عنوان مديرعامل بانک صادرات ايران يا عضو شوراي پول و اعتبار، اقدامات موثري در جهت رفع اين مشکل انجام ندادهاند؟ چهارم؛ طراحي و چاپ اوراق با ضريب امنيتي بالا در موسسهاي که سيستم کنترل داخلي آن ضعيف است و بعضا از کارکنان لايق و داراي صلاحيت حرفهاي و تخصصي در برخي لايههاي آن استفاده نمیشود، عملا کارآيي لازم را نداشته و کارمندان ذيربط سوءاستفاده کننده ميتوانند از اسناد مزبور نيز جهت تامين مقاصد شخصي خود سوءاستفاده كنند. با عنايت به کليه موارد عنوان شده، ايراد مطروحه غيرکارشناسي و مبین عدم تخصص نویسنده نامه در حوزه پولی و بانکی بوده و نشان از آسيبشناسي ناصحيح ايشان از سوء استفاده اخير در شبکه بانکي کشور دارد. ضمن اینکه این نحوه نامهنگاری به نوعی فرار رو به جلو تلقی میشود تا سوء مدیریت بیّن را از خود دور کند.
5. در بخشي از نامه به فقدان دستوالعمل جامع گشايش و تنزيل اعتبار اسنادي اشاره شده است. در اينخصوص، بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران در راستاي وظيفه قانوني خود در تدوين مقررات ناظر بر گشايش اعتبار اسنادي داخلي، حسب تصويبنامه شماره 35985/ت مورخ 3/6/1377 هيات محترم وزيران، مقررات مربوط را تهيه و طي بخشنامههاي شماره نت/2100 مورخ 28/5/1380 و شماره 1298/60 مورخ 14/9/1385به شبکه بانکي کشور ابلاغ كرده است. رعايت الزامات مقرر در بخشنامههاي فوقالذکر براي کليه بانکهاي کشور ضروري و تخطي از مفاد آنها تخلف محسوب ميگردد. همچنين به استناد بند 3 ماده 34 قانون پولي و بانکي کشور، «آييننامه موقت تنزيل اسناد و اوراق تجاري (خريد دين)» در جلسه مورخ 26/8/1361 شوراي پول و اعتبار تصويب و پس از تایید شورای محترم نگهبان به شبکه بانکي کشور ابلاغ شده است. ضمنا، بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران ساير بخشنامهها و دستورالعملهاي لازم را نيز تهيه و به شبکه بانکي کشور ابلاغ نموده است. لیکن آنچه که بسيار واجد اهميت است، ناديده گرفتن مقررات ابلاغي بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران توسط بانکهاي ذيربط ميباشد. در فرآيند گشايش اعتبار اسنادي داخلي ـ ريالي علاوه بر ضوابط فوق، مواردي به شرح زير بايد رعايت گردد:
* کليه بانکها موظفند؛ تمامي رويدادهاي مالي، تسهيلات اعطايي و تعهدات ايجادي را در دفاتر مالي خود ثبت كنند. عدم ثبت اطلاعات اعتبارات اسنادي در سيستم مالي، منجر به عدمانعکاس اثرات اين اعتبارات اسنادي در نسبتهاي احتياطي بانک (نسبت کفايت سرمايه، تسهيلات و تعهدات کلان، طبقهبندي داراييها وذخيرهگيري مربوط به آن) ميشود.
* طبق مفاد آييننامه تسهيلات و تعهدات کلان (موضوع بخشنامه شماره مب/1968 مورخ 29/11/1382)، با هدف پيشگيري از تمرکز منابع بانکها حول يک يا گروهي از اشخاص مرتبط با يکديگر و به تعبيري، احتراز از قرار گرفتن بانکها در معرض ريسکي که عموما از آن به عنوان ريسک تمرکز ياد ميشود؛ حدودي در آييننامه مذکور مقرر گرديده است که از طريق آنها بانکها مکلف ميگردند اولا( تسهيلات يا تعهداتي را که فراتر از حد مشخصي است، به عنوان تسهيلات و تعهدات کلان شناسايي نموده و گزارش کنند) و ثانيا فقط تا سقف مشخصي به اعطاي اين گونه تسهيلات و تعهدات بپردازند.
* علاوه بر حدود مقرر در آييننامه تسهيلات و تعهدات کلان، بانکها موظف شده اند تا طی سال 1389 مفاد تبصره (1) ماده (5) بسته سياستي ـ نظارتي شبکه بانکي کشور در سال 1389 که اشعار ميدارد:«خريد دين بر اساس اسناد تجاري واقعي، توسط موسسات اعتباري از واحدهاي توليدي تا سقف 35 درصد ارزش فروش سال قبل که در صورتهاي مالي تاييد شده منعکس است … .» را نيز رعايت كنند.
* رعايت مفاد بخشنامههاي مذکور در بند 3 در رابطه با الزام بانکها به ارسال کليه اطلاعات مربوط به تسهيلات و تعهدات به سامانه بانک مرکزي و نيز استعلام وضعيت اعتباري مشتري از اين سامانه هنگام اعطاي تسهيلات يا گشايش اعتبار اسنادي براي کليه بانکها الزامي است.
* به استناد مفاد بستههاي سالانه سياستي نظارتي ابلاغي به شبکه بانکي کشور طي سالهاي 1387 الي 1390، از جمله تبصره ذيل ماده 26 بسته سياستي ـ نظارتي سيستم بانکي در سال 1387 و نيز تبصره 3 ماده 15 سياستهاي پولي، اعتباري و نظارتي نظام بانکي کشور در سال 1390، بانکها قبل از اعطاي تسهيلات به مشتريان يا ايجاد تعهدات براي آنان، مكلف به اعتبارسنجي مشتريان هستند.
با عنايت به موارد عنوان شده و مستندات موجود، بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران کاملا به وظيفه قانوني خود مبني بر تدوين و ابلاغ مقررات ناظر بر فرآيند گشايش و تنزيل اعتبار اسنادي داخلي ـ ريالي عمل كرده است. مدیر عامل سابق بانک صادرات ایران باید به این سوال مهم پاسخ دهند که آن بانک تا چه حدي خود را ملزم به رعايت مقررات مشروحه فوق كرده است؟ چنانچه بانک صادرات ايران وفق مقررات ابلاغي از سوي بانک مرکزي عمل ميكرد، آيا زمينه بروز چنين سوء استفاده بزرگي فراهم ميشد؟ مطمئنا بانک صادرات ايران همچنان که مقامات عالی قضایی نیز اذعان داشتند به عنوان اولين خطاکار، با نقض ضوابط و مقررات جاري، زمينهساز وقوع اين سوء استفاده بزرگ در شبکه بانکي کشور بوده و مديرعامل سابق آن نيز به جاي فرافکنی و گرفتن انگشت اتهام بهسوي ديگران، بايد در رابطه با عدم تبعیت بانک صادرات از دستورات بانک مرکزي پاسخگو باشد.
6. دربخشی از نامه به مقررات مناطق آزاد توسط بانکهاي تنزيلکننده اشاره شده است. در اين رابطه شايان ذکر است؛ مفاد بخشنامه شماره مب/1347 مورخ 10/4/1386 که تصوير آن در بخش «مقررات نظارت» پايگاه اطلاعرساني بانک مرکزي موجود است، به موضوع مصرف منابع در مناطق آزاد اشاره كرده و به نظر ميرسد مديرعامل سابق بانک صادرات ايران تعبير نادرستي از بخشنامه مذکور دارند. طبق مقررات موجود، بانکها مجاز نيستند منابع جمعآوري شده در مناطق آزاد را در خارج از مناطق (در ساير نقاط کشور) به مصرف برسانند.
لذا ملاک اصلي براي اعطاي تسهيلات، فعالیت اقتصادی تسهيلاتگيرنده در منطقه آزاد است. اينکه اسناد ارائهشده جهت تنزيل در چه محلي صادر شده باشد، به هيچ عنوان شاخص اعطا يا عدم اعطاي تسهيلات نيست. علیهذا ملاک عمل، محل فعاليت گيرنده تسهيلات بوده و اگر در اين راستا تخلفاتي از سوي بانکهاي تنزيلکننده صورت گرفته باشد، نافي مسووليت بانک صادرات ايران در صدور اسناد تعهدآور واهي نيست. لذا اصلح آن بود که ایشان در تحلیل ارائه شده ضمن تکلیف ابلاغ ضوابط که وظیفه ذاتی این بانک است و اجرای صحیح ضوابط مذکور که وظیفه بدیهی بانکهای عامل است، قائل به تفکیک میشد.
7. در رابطه با فشار بيمورد توسط دستگاههاي اجرايي و سايرين به بانکها، موضوع مذکور توسط آقاي جهرمي کاملا صحيح بوده و متاسفانه در شبکه بانکي کشور مسبوق به سابقه است. بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران نيز بر اين عقيده است که برخي امور در حيطه اختيار مديرعامل و هيات مديره بانکها بوده و ايشان موظفند متناسب با اختيارات مکتسبه نسبت به تصميمات متخذه پاسخگو باشند و مسووليتهاي مربوط به اين موضوع را بپذيرند. نکته قابل توجه در اين رابطه اينکه، موضوع عدم دخالت دستگاههاي اجرايي و سايرين در امور داخلي و فرآيند تصميمگيري بانکها به عنوان يک قاعده و اصل کلي در هر زماني صادق است و با تغيير سمت افراد، اين موضوع تغيير نميکند. در زمان تصدی جناب آقای جهرمی به عنوان وزیر وقت کار، در خصوص اعطاي تسهيلات به بنگاههاي اقتصادي زودبازده که نتایج تحمیل آن بر اقتصاد و شبکه بانکی کشور در حوصله این مقال نیست، قاعده موصوف به وضوح نقض شد؛ تا جايي فشارها بر شبکه بانکي کشور چنان ادامه یافت که منجر به مجادله بين ايشان و شبکه بانکي در محافل خبري و رسانهها شد. حال جالب است که اين اصل با تغيير سمت آقاي جهرمي تغيير مييابد و وي که از مخالفان سرسخت اين اصل بودهاند، هماکنون پرچمدار دفاع از اين اصل ميشوند.
8. در حوزه عملياتي چنانچه نظر آقاي جهرمي مطابق واقع در نظر گرفته شود، اين ابهام در اذهان شکل ميگيرد که در مدت تصدي ايشان در بالاترين سمت اجرايي بانک صادرات ايران، تا چه اندازه ايشان اين افراد را با نيروهاي لايق و واجد صلاحيت جايگزين نمودند؟ قطعا ایشان مطلع هستند که يکي از ارکان مهم سيستم کنترل داخلي به کارگيري کارکنان امين و داراي صلاحيت حرفهاي و تخصصي در سطوح مختلف است. اگر وي در اين راستا توفيقي حاصل ميكردند، به احتمال بسيار زياد هماکنون شبکه بانکي کشور شاهد چنين سوءاستفادهاي بزرگ نبود.
9. درقسمتی ديگر از نامه، به تذکرات کارشناسان بانکها به بانک مرکزي در جلسات ماهانه کميسيون بانکي کشور و عدم پاسخ بانک مرکزي به مکاتبات مربوط به اين تذکرات اشاره شده است. در اين ارتباط چند مطلب قابل ذکر است: اول؛ همانگونه که فوقا اشاره شد، بروز سوءاستفاده اخير در شبکه بانکي کشور ناشي از ناديده گرفتن ضوابط توسط بانکها و در رأس آنها بانک صادرات ايران است و به استناد موارد مشروحه، ضعف مقرراتي در اين رابطه موضوعيت ندارد، دوم؛ با فرض محال وجود ضعف و خلأ در مقررات اعتبار اسنادي داخلي ـ ريالي، بانک صادرات ايران با علم به اين ضعفها و بهطور آگاهانه اقدام به گشايش اعتبار اسنادي داخلي ـ ريالي نموده است. اين بدان معنا است که بانک صادرات ايران که مسبب و آغازگر سوءاستفاده اخير در شبکه بانکي کشور بوده است، خود در رديف اول اتهام قرار دارد، سوم؛ طرح ادعاي کلي مبني بر مکاتبه با بانک مرکزي و عدم ارائه پاسخ از طرف اين بانک، به معناي جريانسازي مديرعامل محترم سابق بانک صادرات ايران عليه بانک مرکزي است. شايسته است جناب آقاي جهرمي که چند سال وزير کار و امور اجتماعي بودند و چند سال هم به عنوان بالاترين مقام اجرايي بانک صادرات ايران فعاليت ميكردند، بهطور مستند ادعاهاي خود را مطرح و دقيقا به نامههاي ارسالي به بانک مرکزي اشاره كنند و به مصداق البینه علیالمدعی جناب جهرمی سند ارائه كنند؛ چه در غیر این صورت این بانک هم مدعی است که دهها تذکر به شخص آقای جهرمی داده که ایشان ترتیب اثر نداده است. بدیهی است در غیر اینصورت این بانک، حق اقدام قانونی علیه مشارالیه را برای خود محفوظ میداند؛ چرا که عدم ذکر دقيق شماره و تاريخ مکاتبه با بانک مرکزي زمينهساز ادعاي جعلي ديگری عليه اين بانک و هدايت اذهان عمومي به سمت و سوي ادعاهاي واهي مطروحه است. در پايان شايان ذکر است؛ ارائه پيشنهادهاي اصلاحي از سوي مديرعامل سابق يک بانک متخلف و ظاهر شدن وي به عنوان يک «منجي» هم شنيدني و تاملبرانگيز است و هم مفهوم علاج بيماري پس از مرگ را در ذهن متبادر ميکند. در مدت تصدي جناب آقاي جهرمي به عنوان مديرعامل بانک صادرات ايران و عضو شوراي پول و اعتبار، اين فرصت براي ايشان فراهم بود تا توصيههاي خود را در واحدهاي زيرمجموعه اجرايي يا در شوراي پول و اعتبار مطرح كنند. در حال حاضر شايسته است، ايشان بهجاي تشويش اذهان عمومي، نگاهي به کارنامه چندساله خود در مناصب يادشده انداخته و نسبت به ريشههاي سوء استفاده اخير آگاهانه، صحيح و از روي انصاف قضاوت كند.
نكات كليدي نامه
بهجاي ريشهيابي غيرکارشناسانه که ناشی از عدم اطلاع کامل از وظایف قانونی بانک مرکزی است، به اين سوال مهم پاسخ دهيد که در طول مدت تصدي در بانک صادرات ايران چه اقداماتي را جهت تقويت کنترل داخلي بانک صادرات انجام دادهاند؟ متاسفانه نه تنها اقدام موثري در این زمینه نشده، بلكه سيستم کنترل داخلي موجود در طول این دوره به سوي اضمحلال حرکت كرده است.
در سوء استفاده اخیر،مدیریت وقت بانک صادرات، در طراحي سيستم کنترل داخلي مناسب و انتصاب افراد نالايق در سطوح مياني و عملياتي مديريت آن بانک، نه تنها در مرحله گشايش اعتبار اسنادي از سامانه اطلاعاتي بانک مرکزي استعلام نکرده، بلکه اطلاعات مربوط به اعتبارات اسنادي گشايشيافته را نيز به اين سامانه ارسال ننموده است!!
مسووليت اين تقصیر نابخشودني که منجر به بروز فساد مالي اخير شده است، متوجه مدیریت وقت بانک مذکور و شخص مدیرعامل بعنوان مدیراجرایی هیات مدیره است.
چرا براي اشكالات مطرح شده در نامه در زمان تصدي خود به عنوان مديرعامل بانک صادرات ايران يا عضو شوراي پول و اعتبار، اقدامات مؤثري انجام نداديد.
به جاي فرافکنی و گرفتن انگشت اتهام بهسوي ديگران، بايد در رابطه با عدم تبعیت بانک صادرات از دستورات بانک مرکزي پاسخگو باشيد.
در رابطه با فشار بيمورد توسط دستگاههاي اجرايي و سايرين به بانکها درست اشاره كرديد.يك قاعده و اصل کلي در هر زماني صادق است و با تغيير سمت افراد، اين موضوع تغيير نميکند. در زمان تصدی به عنوان وزیر وقت کار، در خصوص اعطاي تسهيلات به بنگاههاي اقتصادي زودبازده که نتایج تحمیل آن بر اقتصاد و شبکه بانکی کشور در حوصله این مقال نیست، قاعده موصوف به وضوح نقض شد.
ارائه پيشنهادهاي اصلاحي از سوي مديرعامل سابق يک بانک متخلف و ظاهر شدن وي به عنوان يک «منجي» هم شنيدني و تاملبرانگيز است و هم مفهوم علاج بيماري پس از مرگ را در ذهن متبادر ميکند.
رئیس مجلس شورای اسلامی در مخالفت با استیضاح حسینی با قرار دادن شش شرط در ادامه کار وی در تصدی وزارت اقتصاد از نمایندگان مجلس خواست به استیضاح وی رای مخالف دهند. ادامه مطلب
پيشنهاد عزل يا استعفاي تعدادي از مقامات اقتصادي
كميسيون اصل 90 پيشنهاد عزل يا استعفاي شماري از مقامات اقتصادي را مطرح كرده است. ادامه مطلب
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تأکید کرد: با توجه به گزارش کمیسیون اصل نود از فساد بانکی، مجلس رأی اعتماد خود به وزیر اقتصاد را پس خواهد .
ادامه مطلب
طراح طرح استیضاح وزیر اقتصاد در واکنش به اخباری مبنی بر تلاش های دولت برای منتفی شدن این استیضاح گفت: تعدادی از نمایندگان آمادگی خود را برای امضای مجدد طرح استیضاح وزیر اقتصاد در صورت انصراف امضاکنندگان فعلی طرح اعلام کرده . ادامه مطلب
وزير صنعت و تجارت«قفل شدن بانكها» را تاييد كرد
وزیر صنعت، معدن و تجارت روز گذشته به رفتار انقباضی بانکها پس از اختلاس بزرگ بانکی واکنش نشان داد و خواستار آن شد که دستگاه قضایی پرونده فساد بانكي اخير را هر چه زودتر نهایی کند تا بانکها با فراغ بال بیشتری کار خود را انجام دهند. مهدی غضنفری در حالی بر انتقاد روسای بخش خصوصی از قفل شدن بانکها صحه میگذارد که فعالان اقتصادی معتقدند دولت سازوکار حمایتی لازم را در راستای رونق تولید و تجارت دنبال نمیکند و به همین دلیل بانکها به بهانه کمبود یا نبود اعتبار، بخش تولید را در دستیابی به تسهیلات و نیازهای ارزی و ریالی ناکام میگذارند. در این شرایط وزیر صنعت و معدن تنها عملکرد دو بانک صنعت و معدن و توسعه صادرات را قابل دفاع میداند. به گفته غضنفری همچنین در راستای اجرای ماده 28 قانون بودجه سال 90، مقرر شده که ريیس کل بانک مرکزی عملکرد بانکها در مورد اجرای این ماده را بررسی کرده و نتایج آن را در جلسات بعدی شورای گفتوگو گزارش دهد. ادامه مطلب
در حالی که پرونده فساد بزرگ مالی اخیر با پیگیری های دستگاه قضایی وارد مراحل جدید شده و هر روز ابعاد تازه ای از آن گشوده می شود، آخرین مهلت خاوری برای بازگشت به کشور اعلام شد. ادامه مطلب
سیدمحمد جهرمی، مدیرعامل برکنار شده بانک صادرات در نامهای جدید به یکی از مقامات ارشد کشور، نسبت به فساد مالی اخیر نظام بانکی شفاف سازی کرد. ادامه مطلب
رئیسکل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه اختلاس باعث نشده که خزانه را سه قفله کنیم، گفت: تغییر نرخ سود سپرده در دستور کار قرار دارد. ادامه مطلب
رئیس هیئت تحقیق و تفحص از گروه خودروسازی سایپا با اعلام عدم همکاری شرکت سایپا با این هیئت، از رئیس قوه قضائیه خواست همانند نحوه رسیدگی به کلاهبرداری سه هزار میلیارد تومانی شعبهای در قوه قضائیه مامور رسیدگی به پرونده سایپا کند.
به گزارش دانش روز به نقل از مهر، نادر قاضی پور در حاشیه برگزاری جلسه علنی روز سه شنبه مجلس در نشست خبری با خبرنگاران گزارشی از نحوه عملکرد این هیئت ارائه کرد. ادامه مطلب
پس از افشای ماجرای اختلاس سه هزار میلیارد تومانی، بسیاری از مدیران و اعضای هیات مدیره بانکهای درگیر، از جمله بانک صادرات، ملی، سامان و تات در مظان اتهام قرار گرفتند.
اعتدال نوشت: پرونده اختلاس چند هزار میلیاردی با فرار محمود رضا خاوری مدیر عامل بانک ملی به کانادا وارد فاز جدیدی شد و سوالاتی همچون اینکه یک مظنون به اختلاس با این رقم بالا چرا ممنوع الخروج نشده است؟ ویا چگونه شده است که یک فرد با تابعیت دوگانهT پس از بازنشستگی به ریاست بانک ملی منصوب شده است؟ و هزاران حرف و حدیث حاشیههایی پررنگتر از اصل ماجرا را رقم زد. ادامه مطلب
روزنامه کیهان در سرمقاله دیروز خود نوشت: موضوع اين يادداشت اظهارات اخير آقاي شمسالدين حسيني وزير محترم اقتصاد و امور دارايي است كه دقيق و كارشناسانه به نظر نميرسد. ايشان چهارشنبه گذشته در حاشيه جلسه هيات دولت و در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالي درباره پرونده فساد مالي اخير ميگويد: «برخيها تاكيد دارند با بكار بردن واژه اختلاس مردم را ناراحت كنند، در حالي كه آنها كه صاحب ادله مستند هستند ميگويند اختلاسي رخ نداده است». ادامه مطلب
سایت خبری جهان نیوز نوشت: امیرمنصور آریا در زندان اعتماد به نفس خاصی دارد و اخیرا هم مدعی شده است که اگر 3 ماه به وی فرصت داده شود همه پولها را برگردانده و مساله را ختم به خیر میکند. یک منبع آگاه با اعلام این خبر به جهان گفت: «امیر منصور آریا اخیرا در زندان گفته است که دارايیاش به مراتب بیش از عدد سوءاستفاده بانکی اخیر است و اگر آزاد شود به سرعت میتواند این سوءاستفاده مالی را جبران کند». به گفته این منبع آگاه وی همچنین با اشاره به مشکلات نظام بانکی گفته است: «سیستم بانکی کشور فاسد است؛ چراکه سرمایهگذاران برای کارهای کلان مجبورند قانون را دور بزنند، زیرا در غیر این صورت کاری از پیش نمی رود».
منبع : دانش روز – خسرو یعقوبی
فرشاد حیدری وقربان دانیالی به ترتیب به عنوان مدیران عامل بانک های ملی وصنعت ومعدن انتخاب شدند.
وزیر امور اقتصادی ودارایی روز گذشته در احکام جداگانهای ،مدیران عامل دو بانک ملی وصنعت ومعدن را منصوب کرد. ادامه مطلب
مامور ویژه قوهقضائیه در پرونده فساد بزرگ بانکی در نشست خبری روز گذشتهاش با بیان اینکه «اگر تقصيري از ناحيه هر کسي در این پرونده احراز شود به اشد مجازات محکوم خواهد شد»، گفت: عاملي كه باعث فساد بزرگ اخير شده، رفتار غيرمسوولانه و خائنانه مجري قانون بوده است. ادامه مطلب
این روزها خیلیها از اختلاس ۳۰۰۰ میلیارد تومانی صحبت میکنند. اما به نظر میرسد اغلب آنها دقیقا نمیدانند چه اتفاقی افتادهاست. برای اینکه کمکی به شناخت مساله کرده باشم مجموعه اطلاعاتی که از موضوع دارم را تلاش میکنم به زبان ساده اما خلاصه توضیح بدهم شاید به درد کسانی که علاقمندند اطلاعات دقیقتری داشته باشند بخورد
دانش روز – خسرو یعقوبی: قبل از هر چیز باید بدانیم LC یا همان اعتبار اسنادی چیست؟ معمولا در معاملههای بزرگ که فرایند مذاکره و توافق و پرداخت پول و حمل و بازرسی و تحویلگیری و … زمانبر و طولانی است فروشنده از خریدار میخواهد تعهد بدهد که در انتهای این فرایند اگر همه چیز مطابق توافق بود کل پول را پرداخت کند. ادامه مطلب
«جوان آنلاین»، سایت خبری وابسته به روزنامه جوان نوشت: در ماجرای اختلاس بزرگ، مدیر عامل بانک ملی اگر چه بی تقصیر نیست ولی مقصر اصلی جریان اختلاس نیست.به گزارش «جوان آنلاین»، اعتبارات مورد نیاز امیر منصور آریا به سفارش لیدر جریان انحرافی و دستور ویژه یکی از مقامات برجسته به خاوری داده شده است. ادامه مطلب