اجاره بها در تهران رکورد افزایش قیمت را می شکند ؟
پیش از آنكه نقل وانتقال در بازار اجاره بها در تهران آغاز شود، روزنههای امید به تعدیل اجاره بها در تهران پدیدار شده است؛ بررسیهای پژوهشگران اقتصادی حاكی است: وزن «رهن» در سبد «رهن و اجاره بها در تهران » افزایش یافته و موجرها به دو علت، دریافت پولپیش – رهنكامل – را ترجیح میدهند.
درخواست « تغییر سود بانكی » با هدف « تعدیل اجاره بها در تهران » به بانك مركزی رفت
تدبیر پولی به نفع اجاره بها در تهران
دنیای اقتصاد – ظاهرا در شرایط موجود ریسك اكتفا به اجارهماهانه برای مالكان افزایش پیدا كرده و این تغییر در شیوه دریافت اجاره بها در تهران همان خواسته اصلی مستاجرها در تهران است كه در صورت تداوم آن تا تابستان، ظاهر مبالغ اجاره، كوچك و مقبول متقاضیان خواهد شد. از سوی دیگر اخیرا طرح افزایش نرخ سپردههای بانكی از طرف نهاد متولی بخش مسكن در قالب نامه رسمی به بانكمركزی پیشنهاد شده است. این نامه بعد از آن نوشته شد كه در ریشهیابیهای صورت گرفته برای شناسایی عوامل جهش اجاره بها در تهران، مشخص گردید: نرخ تورم، نرخ سود بانكی و همچنین نرخ بازدهی داراییهایی همچون ارز و طلا، نقش تعیینكنندهای بر رفتارها در بازار اجاره بها در تهران دارد. در دو تابستان متوالی 90 و 91، اگر چه برنامههای عمده دولت شامل افتتاح مسكنمهر و اعمال سقف تعزیراتی برای نرخ اجاره بها در تهران به اجرا درآمد، اما سرنوشت اجاره بها در تهران در جای دیگری رقم خورد؛ طوری كه موجرها برای عقبنماندن از كسب سود، مبلغ اجاره را به نسبت رشد قیمت كالاهایی همچون سكه و دلار افزایش دادند.
- درخواستنامه «تغییر سود بانكی به نفع اجارهبهای مسكن» تقدیم بانكمركزی شد
- تدابیر اقتصادی برای اجاره بها در تهران
- پشتپرده جهش دوساله اجاره بها در تهران به روایت یك پژوهشگر اقتصادی
- هماكنون افزایش وزن «رهن» در سبد «رهن و اجاره بها در تهران » آرامش را به بازار برگردانده است
اطلاع از آنچه در دو تابستان متوالی باعث جهش اجارهبهای مسكن در تهران شد، دولت را به تكاپو برای كنترل نبض اجاره بها در تهران در تابستان92 به شكلی «متفاوت از قبل» انداخته است.
پارسال و سال قبل از آن، بهرغم پیشفروش حداقل 150 هزار واحد مسكونیمهر و تحویل 30 هزار واحد از آنها به مستأجران تهرانی و همچنین اجرای طرح تعزیرات اجاره بها در تهران – اعمال سقف افزایش حداكثر 15 درصدی نرخ اجاره در بنگاههای املاك- بازار اجاره با التهاب غیرطبیعی مواجه شد و در حالی كه انتظار میرفت این دو برنامه در مهار اجاره بها در تهران موثر واقع شود، این اتفاق نیفتاد.
در سالهای 90 و 91 اگر چه تحت تاثیر افتتاحهای مسكنمهر در اطراف تهران، ظرفیت بازار اجاره این كلانشهر به لحاظ تناسب بین تعداد واحدهای اجارهای و تعداد مستاجرها، متعادل شد، اما به دلیل اثر شدید نرخ بازدهی یكی دو بازار سرمایهای (ارز و سكه) بر رفتار موجرها، صعود اجاره بها در تهران متوقف نشد.
بررسیهای اقتصادی یك پژوهشگر اقتصادی در این باره نشان میدهد: نرخ تورم و سپس نرخ بازدهی سرمایهگذاری در بازارهایی همچون سكه یا دلار، نقش تعیینكننده بر رفتارها در بازار اجاره مسكن دارد طوری كه در دو سال گذشته مالكان آپارتمانهای اجارهای، برای عقبنماندن از دارندگان سایر كالاهای سرمایهای در كسب سود دارایی، تصمیم گرفتند مبالغ اجاره را به نسبت رشد قیمت كالاهایی همچون سكه، دلار و خودرو افزایش دهند.
بنابراین در شرایط كنونی هر چقدر دولت بر افزایش عرضه مسكن اقدام كند، چون سرنوشت اجاره بها در تهران در جای دیگری – بازارهای سرمایهای- رقم میخورد؛ تعدیل نرخ اجاره بها در تهران حاصل نخواهد شد.
به همین خاطر برای تابستان پیشرو، مسوولان بخش مسكن علاوه بر حفظ دو برنامه قبلی – واگذاری حجم گسترده مسكنمهر در ماههای آتی و اجرای دوباره طرح تعزیرات- تصمیم گرفتهاند از تدابیر اقتصادی برونزا برای ساماندهی بازار اجاره بها در تهران بهره ببرند.
طبق آنچه مدیر كل دفتر اقتصاد مسكن روز گذشته به «دنیایاقتصاد» اعلام كرد، از بانكمركزی در نامهای درخواست شده است نرخ سود سپردههای بانكی تا پیش از شروع فصل نقلوانتقالات ملكی، مورد بازنگری قرار بگیرد.
در صورت افزایش نرخ سود بانكی، حركت نقدینگی به بازارهای سوداگری متوقف میشود و باعث خواهد شد التهاب افزایش قیمتها در بازارهای اثرگذار بر بازار اجاره فروكش كند و در نتیجه اشتیاق افزایش اجاره بها در تهران در موجرها نیز از بین برود.
به گزارش «روزنامه دنیایاقتصاد» براساس پیشبینیهای یك پژوهشگر اقتصادی، تابستان امسال عمده قراردادهای اجاره آپارتمان به صورت دریافت «رهنكامل» تنظیم خواهد شد. آنچه باعث این تغییر در سبد رهن و اجاره بها در تهران میشود نیاز مالكان آپارتمانهای اجارهای -كه عمدتا بسازوبفروشها هستند- به نقدینگی برای ساختوسازهای بعدی و همچنین نگرانی موجرها از عدم پرداخت اجاره بها در تهران در طول قرارداد به خاطر تورم فزاینده است.
به این ترتیب از هماكنون روزنه امید در بازار اجاره بها در تهران با تغییر شیوه دریافت مبلغ، به وجود آمده است.
مستاجرها در تهران همواره تمایل به پرداخت پولپیش دارند و در صورت این تغییر، ظاهر اجاره بها در تهران كاهش قابل ملاحظهای را تجربه خواهد كرد.
مهار اجاره بها در تهران منوط به مهار تورم
حجتالله میرزایی پژوهشگر اقتصادی اجرای طرح تعزیراتی در بازار اجاره بها در تهران را منجر به خروج بخشی از خانههای عرضه شده در بازار اجاره دانست و گفت: با توجه به اینکه در بازار اجاره تقاضا بیش از عرضه است تعیین کف و سقف برای نرخ اجاره باعث میشود تا بخشی از عرضه از صف خارج شود چون مالكان رغبتی به عرضه واحد خود با نرخ تعیین شده ندارند.
او به نرخ تورم و نرخ بازدهی سایر بازارهای سرمایه به عنوان دو نمونه از بازده مورد انتظار مالکان در بازار اجاره بها در تهران اشاره کرد و افزود: چون بازدهی در سایر بازارهای سرمایهای در کوتاه مدت بیش از بازار اجاره بها در تهران است و نرخ تورم مورد انتظار در جامعه نیز بیش از تورم رسمی اعلام شده است، بنابراین مالکان سعی میکنند تا با افزایش نرخ اجاره بها در تهران بازدهی مورد انتظار خود را بالا ببرند. به طور طبیعی این نرخ میتواند معادل نرخ تورم افزایش یابد.
این تحلیلگر اقتصادی در تشریح وضعیت کنونی بازار اجاره گفت: در سالجاری نظر به اینکه نرخ تورم عمومی رو به افزایش است، مالکان به دلیل عدم اطمینان به شرایط اقتصادی مجبورند سهم رهن را پایین و اجاره ماهانه را افزایش دهند تا جایی که در برخی واحدهای اجارهای مبلغ رهن از کل اجاره دریافتی سالانه کمتر میشود.
او ادامه داد: به همین دلیل مستاجران مجبورند حجم بیشتری از درآمد خود را به پرداخت اجاره اختصاص دهند.
البته برخی از مالکان با توجه به وجود نااطمینانی از شرایط آینده ترجیح میدهند که میزان رهن دریافتی در سال جاری را در مقایسه با اجاره ماهانه افزایش دهند.
این کارشناس اقتصادی به دو دلیل برای تمایل برخی مالکان به دریافت رهن بیشتر اشاره و تاکید کرد: اول اینکه به دلیل نبود شرایط اقتصادی مناسب مستاجران، نوعی ضمانت پرداخت برای موجر خواهد بود تا اگر توان پرداخت اجاره ماهانه را نداشته باشند از مبلغ رهن طلب خود را برداشت کنند. دوم اینکه بسیاری از مالکان انبوه سازانی هستند که در حال حاضر به نقدینگی برای پیشبرد پروژههای خود نیاز دارند.
میرزایی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش نرخ سود سپردههای بانکی میتواند سیاستی مناسب برای جذب سرمایههای موجران و افزایش مبلغ رهن به جای اجاره برای آنها باشد؟ اظهار کرد: سیاستی همچون افزایش نرخ سود سپردههای بانکی نمیتواند برای جذب نقدینگی موثر باشد؛ چرا که در آن صورت باز هم در نرخ بازدهی بازار اجاره برای موجران در مقابل سپرده بانکی پایینتر خواهد بود.
او سیاستهای اجرایی برای کنترل افزایش نرخ اجاره بها در تهران را در سالهای گذشته عملا تورمزا عنوان کرد و گفت: از آنجا که اعتماد مردم به سیاستهای اجرایی در بخش اجاره کم شده است، بنابراین هرگونه اقدام کوتاهمدت در این بخش میتواند عاملی برای تشویش و به هم ریختگی در بازار اجاره بها در تهران باشد، این در حالی است که دولت میتوانست با اعمال سیاستهای کنترل تورم در سطح کلان در سالهای گذشته از این اتفاق جلوگیری کند.
عضو پیشین هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزایش عرضه واحدهای استیجاری را راه حل مدیریت رشد نامتناسب نرخ اجاره بها در تهران دانست و ادامه داد: برنامه عنوان شده از سوی مسوولان بخش مسکن افتتاح بخش دیگری از پروژههای مسکن مهر در شهرهای جدید است، این در حالی است که عمده تقاضای بخش اجاره در کلانشهرها است که عملا این شهرها توان جذب متقاضی را به سمت خود ندارد. میرزایی تصریح کرد: از آنجا که بازار مسکن تهران به عنوان مرجع و راهنما برای تعیین و افزایش قیمت در بازار مسکن سایر شهرهای کشور است، بهتر است پیشنهاد دهیم تا دولت از هرگونه اقدام شتاب زده برای مدیریت بازار اجاره بها در تهران دوری کند؛ چراکه این عملکرد نتیجه معکوس خواهد داشت و هر مداخله در بازار اجاره بها در تهران امسال وضعیت بازار را بدتر خواهد کرد.
برنامه چندمنظوره دولت
علی چگینی، مدیركل دفتر اقتصاد مسكن وزارت راه وشهرسازی نیز در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه بازار اجاره بها در تهران تابع عوامل متعدد اقتصادی است، اظهار کرد: قیمتها بازار مسکن، روند تقاضا، نرخ عمومی تورم و سطح درآمد خانوارها از جمله مواردی است که نرخ اجاره بها در تهران را تحت تاثیر قرار میدهد؛ اما یکی از مهمترین عواملی که در تعیین نرخ اجاره بها در تهران از سوی مالکان تاثیرگذار است نرخ بازدهی سایر بازارهای سرمایهای همچون طلا و ارز است.
او به نامه مسوولان وزارت راه وشهرسازی به بانک مرکزی برای تغییر در سیاستهای پولی اشاره کرد و گفت: در این نامه از مسوولان بانک مرکزی خواستهایم تا نرخ سود سپردههای بانکی را تغییر دهد، البته بحث دیگر مورد توجه در بازار اجاره بها در تهران به عرضه و تقاضای این بازار بستگی دارد.
او ادامه داد: زمانی که عرضه بیشتری در بازار صورت بگیرد شدت فشار بر بخش تقاضا کمتر میشود؛ در نتیجه نرخ اجاره پیشنهادی از سوی مالکان تا حدی کنترل خواهد شد.
چگینی واحدهای مسکن مهر افتتاح شده در شهرهای جدید را به عنوان راهحل دیگری برای کنترل نرخ اجاره بها در تهران عنوان کرد وافزود: با این شرایط بخشی از تقاضای بازار اجاره بها در تهران به خارج از شهر تهران خواهد رفت و تعداد واحدهای استیجاری خالی برای بخش دیگر تقاضا باقی میماند.
افزایش هزینههای پایتخت نشینی
او در پاسخ به این سوال که چگونه ممکن است واحدهای مسکن مهر در شهرهای جدید تقاضای داخل شهر تهران را با توجه به هزینههای حمل و نقل بین تهران و این شهرها پاسخ دهد، گفت: به هر حال اگر درصد کمی هم حاضر به این کار شوند به بازار اجاره کمک خواهد کرد؛ چراکه بخشی از مستاجران شهر تهران که جزو گروه کمدرآمد هستند و به دلیل افزایش هزینههای پایتخت تحت فشار قرار گرفتهاند به شهرهای جدید مهاجرت میكنند.
او تنظیم بازار اجاره بها در تهران را وابسته به دو دسته سیاستهای بلندمدت و کوتاهمدت دانست و گفت: اجرای سیاستهای کلان اقتصادی درون بخش مسکن، اعمال سیاست مالیات بر خانههای خالی و تغییر سیاستهای پولی و مالی در بلند مدت سبب میشود تا عرضه واحدهای مسکونی بیشتر شود.
او اضافه کرد: علاوه بر این در کوتاهمدت نیز اجرای طرح تعزیراتی در بازار اجاره بها در تهران میتواند به عنوان آخرین حرکت دولت برای کنترل بازار اجاره محسوب شود.
تعقیب
[…] تا پایان امسال برخی از نمایندگان مجلس از ثابت ماندن قیمت اجاره و حتی افزایش آن سخن […]
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.