بطور خلاصه با توجه به شرایط اقتصاد ایران، نرخ ارز ثبات خواهد داشت و تنها نقطه جذابیت برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا، افزایش قیمت در بازار طلای جهانی است که بعید است که بتواند با سود بانکی ۱۸درصدی فعلی یا ۱۶درصدی احتمالی سال بعد رقابت کند.
بازار سکه و طلا در سال ۱۳۹۵ به سودده خواهد بود یا زیان آور؟ آیا بازار طلا نبست به گزینه های دیگر همانند بورس، مسکن، سپرده گذاری در بانک و بازار ارز گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری است؟ این سوالات را حسین راهداری مشاور سرمایه‌گذاری و تامین مالی در تحلیلی مورد بررسی قرار داده است که در ادامه شرح آن را می خوانید.
آیا سرمایه گذاری در بازار طلا و سکه امسال سودده است؟
قیمت طلا در بازار داخل متاثر از دو پارامتر اساسی است: یکی قیمت دلار در بازار آزاد و دیگری قیمت طلا در بازارهای جهانی. البته در مقاطعی در ایران عرضه و تقاضای سکه نیز عامل مهمی در تعیین قیمت سکه بوده است. اما این پارامتر معمولاً مقطعی است و نسبت به دو پارامتر اول قدرت کمتری دارد. لذا برای اینکه بدانیم سرنوشت قیمت طلا یا به عبارتی، سکه در سال ۱۳۹۵ چیست، باید بدانیم که این دو پارامتر در سال آتی چه وضعیتی خواهند داشت. ابتدا بحث را با پیش‌بینی قیمت جهانی طلا آغاز می‌کنیم که البته معطوف به سال ۲۰۱۶ میلادی است که سه ماه از آن گذشته است.
بازار جهانی طلا در سال ۲۰۱۶
یکی از دلایل اقبال به طلا همیشه فرار از «ریسک» بوده است زیرا طلا یک دارایی امن است. ریسک به معانی مختلف می‌تواند باشد. می‌تواند درگیری‌های منطقه‌ای و بروز جنگ در مناطق استراتژیک مثل خاورمیانه باشد یا سقوط بازار سهام کشوری مهم مثل آمریکا یا چین. در دو سه سال اخیر که طلا سقوط‌های شدیدی را تجربه کرد، بازار طلا نشان داد که نسبت به درگیری‌های جغرافیایی، لااقل به صورت مقطعی، بی‌تفاوت شده است. نه بحران اوکراین، نه سوریه و نه ظهور داعش نتوانست ریسک را به حدی که بر طلا موثر باشد بالا ببرد. یک دلیل شاید این بود که برخلاف گذشته، درگیری‌های شدید در کشورهای مذکور به همان کشورها محدود مانده است و قدرت‌های منطقه‌ای و فرا‌منطقه‌ای از درگیری مستقیم در این درگیری‌ها و تسری آن به مناطق دیگر به طور جدی پرهیز کرده‌اند.
در عوض اما ریسک سقوط بازار سهام به‌خصوص در اقتصادهای برتر از جمله آمریکا، اروپا، ژاپن و چین می‌تواند تاثیر مستقیمی بر افزایش قیمت طلا داشته باشد و از این منظر سال ۲۰۱۶ با ریسک آغاز شده است. مهم‌ترین ریسک نیز سقوط بازار سهام چین بوده است.
بروز مشکل اقتصادی در چین برای خیلی از افراد در ایران جای سوال است زیرا این اتفاق مخالف با نظر عمومی است که چین اقتصاد قدرتمندی دارد که حتی در حال سبقت گرفتن از آمریکاست.
اما واقعیت این است که هر اقتصادی در مقاطعی ممکن است دچار بحران شود و چین نیز مستثنا نیست. اقتصاد چین دو مشکل دارد. یکی کاهش رشد اقتصادی این کشور است و دیگری باز شدن ترک‌های رشد اقتصادی خیره‌کننده این کشور در حالی که کشورهای بسیاری در رکود اقتصادی بوده‌اند. در حقیقت رشد اقتصادی چین در دهه‌های اخیر مبتنی بر بدهی بوده است. این نوع رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت که سرمایه‌گذاری‌ها انجام می‌شود، سبب رشد اقتصادی می‌شود. اما وقتی زمان بهره‌برداری و فروش محصولات این سرمایه‌گذاری‌ها فرا برسد ولی مشتری برای این خروجی‌ها وجود نداشته و این وام‌ها باز‌نگردند، سبب ورشکستگی و بحران اقتصادی خواهد شد. سقوط بازار سهام چین نیز در همین راستا قابل توجیه است.
تبعات بحران در چین به دلیل وسعت اثرات آن، دقیقاً قابل پیش‌بینی نیست. اما می‌توان پیش‌بینی کرد که وقتی چین موتور محرک اقتصاد دنیا بوده است، خاموش شدن این موتور چه تبعاتی می‌تواند برای اقتصاد دنیا داشته باشد که در نقاهت به سر می‌برد. همین اتفاق می‌تواند سبب شود که بسیاری از کشورها سیاست‌های انبساطی خود را که منجر به سقوط ارزش ارزهایشان می‌شود، ادامه دهند. تمامی این اتفاقات حکایت از افزایش قیمت طلا دارند چنانچه بخشی از آن نیز در ابتدای سال ۲۰۱۶ رخ داده است. طلا تا زمان نگارش این مقاله، از ابتدای سال ۲۰۱۶، ۱۴ درصد رشد داشته است.
علاوه بر مشکل چین، افزایش دوباره نرخ بهره آمریکا که سبب کاهش قیمت طلا می‌شود، وضعیت مشخصی ندارد. جنگ ارزی و نرخ بهره منفی از دیگر مشکلات مطرح شده است
با توجه به این توضیحات به نظر می‌رسد که بعد از سه سال طلا می‌تواند به روزهای بهتری نگاه داشته باشد. با توجه به شرایط فعلی پیش‌بینی آن است که قیمت اونس طلا در سال ۲۰۱۶ در محدوده ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار خواهد بود و اگر از این محدوده خارج شود، مقطعی است و دوباره به آن باز می‌گردد.
بازدهی بازار طلا و سود آوری سکه و طلا نسبت به سایر بازارها
در بازار ارز داخلی برخلاف بازار جهانی طلا، انتظار آرامش می‌رود. بازار ارز در سال ۱۳۹۵ چشم‌انداز متفاوتی از سال‌های قبل دارد و به دلیل گشایش ناشی از اجرای برجام انتظار می‌رود که قیمت ارز در نرخ‌های فعلی بازار آزاد تک‌نرخی شود. البته اگرچه این اتفاق زمان می‌برد اما به هر حال قابل پیش‌بینی است که با بهبود شرایط در بازگشت دارایی‌های بلوکه‌شده ایران و نقل و انتقال پول در ماه‌های آتی، فاصله قیمتی بین ارز دولتی و ارز بازار آزاد کمتر شده و با تک‌نرخی شدن بازار ارز می‌توان پیش‌بینی کرد قیمت سکه از منظر ارز داخلی در ثبات باقی بماند.
حال با این تفاسیر نقش سکه طلا در سبد سرمایه‌گذاران چگونه باید باشد؟ با توجه به شرایط اقتصاد ایران، نرخ ارز ثبات خواهد داشت و تنها نقطه جذابیت برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا، افزایش قیمت در بازار طلای جهانی است که بخشی از آن رخ داده است و بعد از این بعید است که بتواند با سود بانکی ۱۸درصدی فعلی یا ۱۶درصدی احتمالی سال بعد رقابت کند. لذا پیشنهاد نگارنده نگهداری محدود در حد ۱۰ تا ۲۰ درصد از سبد سرمایه‌گذاری در این بخش است.
با تشکر از اقتصاد نیوز
