دکتر عباس شاکری در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد:
چهار مانع تشكيل نظام ارزي: شرایط اقتصاد سیاسی داخلی، تحریم‌ها، وجود گروه‌های ذی‌نفع و جولان بخش نامولد

سید یاسین اسدی: علل و آثار نوسانات ارزی یک سال گذشته را در گفت‌وگو با دکتر عباس شاکری مورد بررسی و واکاوی قرار دادیم. دکتر عباس شاکری استاد تمام و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی است و یک دوره ریاست این دانشکده را نیز برعهده داشته‌ است. وي دارای آثار و تالیفات متعددی است که اکثر آنها جزو منابع درسی در دانشکده‌هاي اقتصاد دانشگاه‌های مختلف کشور‌اند. مساله‌اي که او در تحلیل‌هایش بسیار بر آن تاکید دارد، مساله نقدینگی است و اعتقاد دارد که تحلیل نقدینگی در تحولات اقتصاد ایران به طور کلی و به طور ویژه در نوسانات ارزی اخیر بسیار راهگشا است.
وي نوسانات ارزی اخیر را به چهار علت نسبت مي‌دهد: تحریم‌ها، سوداگری گروه‌های خاص، شوک حامل‌هاي انرژی و حجم بالای نقدینگی و مجموعه این عوامل را پدیدآورنده شرایط فعلی اقتصاد کشور مي‌داند. همچنین اثرات تخصیصی و توزیع درآمدی این نوسانات را بالا دانسته و معتقد است موجب تقویت و نفع هرچه بیشتر گروه‌ها و بخش‌هاي نامولد شده و بخش‌هاي مولد اقتصاد را دچار چالش جدی مي‌کند.

دنیای اقتصاد– بررسی دلایل شکل‌گیری نوسان‌های ارزی در سال گذشته نشان می‌دهد که دو عامل کاهش عرضه و افزایش تقاضا به طور همزمان، به ایجاد نوسان قیمت‌ها انجامیده است. این بررسی به بازخوانی شرایط ویژه «ارز» در دو سال گذشته پرداخته و به دنبال چرایی این سوال است که «چگونه نرخ ارز با گذر از نظام تک نرخی، به یک نظام چند نرخی رسیده است؟» برای پاسخ به این سوال نیز نوسان‌های ارزی دو سال گذشته ریشه‌یابی و پنج دلیل از علل حرکت نوسانی ارز ارائه شده است.

پنج تصویر از علل حرکت نوسانی ارز در گذشته
سیمای ارز در پایان زمستان
گروه بازار پول- بررسی‌‌ها نشان می‌دهد که برخلاف نوسان‌های ارزی پیشین در اقتصاد کشور که از ناحیه تغییرات عرضه ارز رخ می‌داد، نوسانات و جهش‌های ارزی که از سال 90 آغاز شد، متاثر از هر دو عامل کاهش عرضه و افزایش تقاضا بوده است. از یک سو کاهش درآمدهای نفتی، محدودیت مبادلات مالی و محدودیت ذخایر ارزی، عرضه ارز را تحت فشار گذاشت و از سوی دیگر شکل‌گیری انتظارات در بازار، به جهشی در تقاضای سفته‌بازی ارز منجر شد. این عوامل به رشد نرخ آزاد ارز منجر شد و سیاست‌گذاران را بین تعدیل نرخ تا میزان بازار یا احیای نظام چندنرخی ارزی، در دوراهی گذاشت و در نهایت به انتخاب نظام چندنرخی ارزی و تولد یک نرخ جدید در اقتصاد کشور منجر شد.
نظام تک‌نرخی ارز که از سال 81 اجرا و به مدت یک دهه با موفقیت اعمال شد، تحت دشواری‌های سیاست‌گذاری ارزی دوام نیاورد و اقتصاد ایران ابتدا در سال 90 بازگشت نظام دو نرخی ارز و پس از آن حاکمیت نظام سه نرخی ارز در سال 91 را تجربه کرد.

ادامه مطلب

سرویس اقتصادی افکارنیوز _ به گزارش روزنامه فاینانشال تایمز لندن احمدی نژاد در حالی خود را آماده ترک پست ریاست جمهوری می کند که آمار فقرا افزایش چشمگیری داشته و ثروت ثروتمندان هم چندین برابر شده است. این روزنامه مدعی شد که فاصله فقیر و غنی در این مدت افزایش داشته است.

ادامه مطلب

بانك مركزي در اطلاعيه‌اي به بانك‌ها مجوز داد براساس نرخ غير مرجع (نرخ اتاق ارزي) اقدام به خريد و فروش ارز كنند. براساس اطلاعيه بانك مركزي، تمام بانك‌ها مي‌توانند ارز متقاضيان را با نرخ غيرمرجع خريداري و با يك درصد بالاتر از قيمت خريداري شده بابت مصارف خدماتي (به استثناي ارز مسافرتي) به فروش برسانند. مسافران خارج از كشور نيز ارز مسافرتي موردنياز خود را مي‌توانند از بانك‌هاي ملت و ملي با نرخ غيرمرجع و پرداخت يك درصد كارمزد تامين كنند. اين اقدام بانك مركزي با هدف انتقال تقاضا از بازار غيررسمي به بازار رسمي صورت مي‌گيرد.

در حالی که فروش آی‌فون ۵ در آمریکا و دیگر کشورها همچنان با صف طولانی متقاضیان روبه‌رو است، در ایران نخستین سری این آی‌فون با قیمتی بسیار بالاتر از قیمت واقعی عرضه شده است.

ادامه مطلب

سایت خبری الف، وابسته به احمد توکلی در یادداشتی نوشت: اخيرا زمزمه‌هايي شنيده شده است كه برخي مسوولان پيشنهاد كرده‌اند كه فاصله ميان نرخ ارز مرجع و نرخ ارز بازار بين مردم توزيع شود!

ادامه مطلب

خبرگزاری فارس: مدت‌هاست طرحی یا اقدامی برای کنترل بازار آشفته ارز ارائه نشده است و رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد هم سکوت اختیار کرده‌اند. به نظر می‌رسد تیم اقتصادی دولت در برابر این تحولات راهکاری به ذهنشان خطور نمی‌کند.

ادامه مطلب